علت برق دزدی ماشین؛ چطور بفهمیم برق دزدی از کجاست؟
علت برق دزدی ماشین چیه؟ همونطور که از اسمش پیداست، برق دزدی یعنی مصرف بیرویه و زیاد برق یا انرژی باتری ماشین وقتی که ماشین خاموشه.
اگه باتری ماشینتون زود خالی میشه و حتی تو چند ساعت تموم میشه، ممکنه یکی یا چند تا از اجزای ماشین دارن بهطور نابهجا از باتری استفاده میکنن و برق دزدی انجام میشه.
نقش باتری تو ماشین چیه و چطور کار میکنه؟ وظیفه باتری اینه که برق مورد نیاز ماشین رو تامین کنه. وقتی ماشین رو خاموش میکنید و سوئیچ رو تو حالت Off میذارید، اتصال باتری بهطور کامل قطع نمیشه و هنوز بعضی از اجزا دارن از باتری استفاده میکنن. این اجزا شامل ساعت ماشین، رادیو، دزدگیر، قفل مرکزی و… هستن که به برق نیاز دارن و این برق رو باتری تامین میکنه، چون مصرفشون خیلی کمه و باتری میتونه اون رو تامین کنه.
برق دزدی ماشین
میزان مصرف طبیعی باتری تو ماشینهای جدید و قدیمی فرق داره. تو ماشینهای جدید، مصرف طبیعی حدود 50 تا 80 میلیآمپر و تو ماشینهای قدیمی کمتر از 50 میلیآمپر هست. اگه مصرف بیشتر از این باشه، بهش میگن برق دزدی و باید ماشین رو به مکانیک نشون بدید.
برق دزدی دلایل مختلفی داره که یکی از اونها میتونه مشکل در سیستم الکتریکی ماشین مثل کویل و شمع باشه. حالا کویل چیه؟ کویل نوعی سیمپیچی القاییه که برای تولید جریان برق با ولتاژ بالا و کمک به جرقه زدن شمعها در سیستم احتراق ماشین استفاده میشه. وایر شمع هم وظیفه داره این برق رو از کویل به سر شمع برسونه.
همونطور که گفتیم، مشکل در کویل و وایر شمع و همینطور مشکل در فیوزها از شایعترین دلایل تخلیه باتری یا همون برق دزدی هستن. این مشکلات میتونن تو یه شب تا صبح باتری رو خالی کنن، طوری که صبح هر چقدر استارت بزنید، ماشین روشن نشه.
یادتون باشه که مصرف بیشتر از 85 میلیآمپر تو ماشینهای جدید به مرور زمان میتونه روی عمر و عملکرد باتری تاثیر منفی بذاره. پس حواستون باشه که شارژ و نگهداری باتری طوری باشه که ولتاژش به زیر 12.4 ولت نرسه، چون تو این حالت باتری شروع به خوردگی و سولفاته شدن میکنه.
چطور بفهمیم برق دزدی ماشین از کجاست؟
همونطور که گفتیم، اول باید بفهمیم کدوم اجزا دارن بیرویه از برق استفاده میکنن و برق دزدی میکنن. بعد که مشکل رو تشخیص دادیم و بررسی کردیم، حالا وقتشه که علت رو پیدا کنیم و مشکل رو برطرف کنیم.
احتمال برق دزدی در کدام قطعات از همه بیشتر است؟
دزدی برق تو ماشین میتونه به خاطر چند دلیل پیش بیاد، بعضی وقتا دلیلش خیلی ساده و قابل درکه و میتونی خودت مشکل رو حل کنی. اما وقتی که مشکل پیچیدهتر باشه، بهتره به مکانیک مراجعه کنی تا برق دزدی رو برات تعمیر کنه.
تو ماشینها، معمولا قطعاتی که برق دزدی میکنن رادیو، سیستم پخش، دزدگیر، کویل، وایرهای شمع و سیستم قفل مرکزی هستن.
روشهای تشخیص برق دزدی ماشین
برای تشخیص برق دزدی 3 روش عمومی وجود دارد که عبارتاند از:
- استفاده از لامپ
- تست تخلیه باتری از نظر آمپراژ
- تست تخلیه باتری از نظر افت ولتاژ
ابتدا قبل از هر اقدامی باید برای آزمایش آماده شوید و به ترتیب زیر عمل کنید:
مرحله اول: آمادهشدن برای آزمایش
- قبل از هر کاری، همه چیز جانبی مثل رادیو، کولر، چراغها و برفپاککن رو از ماشین جدا کنید و مطمئن شوید هیچ یک از وسایل الکتریکی روشن نیست. بعد ماشین رو خاموش کنید و سوییچ رو بردارید. درب صندوق و دربها رو ببندید که هیچ مدار الکتریکی فعال نباشه.
- همه کابلها رو جدا کنید، حتی دستگاه GPS و شارژر. احتیاط کنید چون کار با باتریه، از نکات ایمنی رعایت کنید. اگر جواهرات دارید بیاریدشون و دستکش عایق بپوشید. یک نکته خیلی مهم، این کار رو نزدیک شعله یا مواد منفجری انجام ندید و همیشه محیط هوای خوب و تهویه داشته باشید.
- مطمئن شید باتری کاملاً شارژ شده، وگرنه اگه باتری قدیمی و خرابه، لازمه عوضش کنید. در واقع باید باتری سالم و بدون مشکل باشه تا بشه دلیل دزدی برق رو پیدا کرد.
مرحله دوم: جدا کردن باتری
تو این مرحله باید کابل منفی رو از پایهٔ منفی باتری جدا کنید. اصولاً میشه با دو تا پایهٔ باتری کار کرد، اما اگه پایهٔ مثبت رو جدا کنید، ممکنه بیشتر اتفاق بیفته و یه اتصال کوتاه غیرمنتظره بین مدار بیافته.
روش اول: استفاده از لامپ
تو این روش به یه لامپ 2 ولتی که با جریان 2 یا 3 آمپر کار میکنه نیاز داری. همچنین یه تکه سیم دو رشتهای نازک برای لامپهای کوچیک هم لازمه. البته میشه بدون سیم هم این کار رو انجام داد، ولی با سیم راحتتره.
حالا با چسب برق، یک سر سیم مثبت رو به ته سربی لامپ چسب بزنید (این سیم معمولاً روکش سفید داره) و سر دیگه رو با چسب به پایانه مثبت لامپ بچسبونید.
حالا یک سر سیم منفی (که روکش مشکی داره) رو به بدنه سرپیچ لامپ چسب بزنید و سر دیگهاش رو رها کنید. حالا سیم منفی که یک سرش آزاده رو به پایانه منفی باتری وصل کنید. اگه لامپ به طور کامل روشن بشه، یعنی ماشین برق دزدی داره.
این روش فقط نشون میده که آیا ماشین برق دزدی داره یا نه، ولی نمیتونه بگه دقیقاً کدوم قسمت از خودرو برق دزدی میشه، پس کارآمد نیست.
روش دوم: تست و آزمایش تخلیه باتری از نظر شدت جریان (آمپراژ)
تو این روش دقیقتر عمل میکنیم. اول باید همهٔ مدارهای الکتریکی رو بررسی کنیم و ببینیم کدومها با وجود اینکه خودرو خاموشه، هنوزم از باتری استفاده میکنن.
نیازی نیست که مدارهایی مثل ساعت یا استریوی خودرو رو چک کنیم، چون اونا حتی بعد از خاموش کردن خودرو هم روشن میمونن و جریان کمی از باتری مصرف میکنن.
برای شروع، کابل منفی که مشکیه و روی باتری با علامت (-) هست رو از پایهٔ منفی جدا کنید. بعد پراب مشکی آمپرمتر / مولتیمتر رو به سر باتری منفی وصل کنید.
حالا پراب قرمز رو که جدا کردید به پایهٔ کابل باتری وصل کنید. فقط کافیه سر پراب رو به حلقه فلزی کابل منفی باتری وصل کنید.
حالا سوکت پراب مشکی که کنارش نوشته com هست رو به ورودی آمپرمتر وصل کنید و سوکت پراب قرمز رو به ورودی بالاترین آمپر (معمولاً که کنارش نوشته Max و معمولاً 20 آمپر هست) وصل کنید. حالا مولتیمتر روشن کنید و باید روی صفحهٔ نمایش عدد صفر آمپر نمایش داده بشه.
حالا کلید سلکتور رو چندین بار به یک شمارهٔ پایینتر بچرخونید و همین کار رو تا زمانی ادامه بدید که جریان برق رو تشخیص بدید. اگه ماشین برق دزدی نداره، این عدد بالای 50 میلیآمپر نمیرسه.
اگه جریان بیشتر از این باشه، یعنی در یک یا چند مدار الکتریکی اختلال هست. برای بررسی این مدارها، باید با فیوزها کار کنید. تو این قسمت با استفاده از یه جفت گیره پلاستیکی، پرابهای مولتیمتر رو روی باتری ثابت نگهدارید.
نکته:
به این موضوع حتما توجه داشته باشید، زمانی که مولتیمتر بهشکل سری به باتری وصل است، تحت هیچ شرایطی نباید موتور خودرو، رادیو، بخاری یا هر چیز دیگری روشن شود یا حتی درب خودرو را باز کنید. این کار ممکن است مولتیمتر را منفجر کند و بسیار خطرناک میباشد.
حالا بعد از انجام همهی کارهایی که گفتم برای پیدا کردن مدار خراب، باید از جعبه فیوز زیر کاپوت شروع کنید. تو این حالت، فیوزها رو یکی یکی با استفاده از یه گیره بیرون کشیده و هر بار مولتیمتر رو چک کنید. بعد فیوز رو دوباره جاش بندازید و این کار رو برای فیوز بعدی تکرار کنید.
فیوزها رو بیرون کشیدن رو تا زمانی که عدد آمپر به زیر حد نرمال برسه ادامه بدید. در این زمان، اون مدار خرابه.
نکته: به این موضوع توجه داشته باشید که ممکنه هر بار کشیدن فیوز، عدد مولتیمتر چند میلیآمپری افت کنه که این مهم نیست، ما به دنبال افت اعدادی بزرگتر از ۳.۰۳ تا ۰.۰۳ هستیم.
اگه جعبه فیوز زیر داشبورد سمت راننده یا مسافره، اونا رو هم چک کنید، ولی اول باید به دلایلی که گفتم مولتیمتر رو از باتری جدا کنید و درب سمت راننده رو باز کنید. بعد از یه گیره یا چیز مشابه برای باز نگه داشتن درب استفاده کنید، چون ما داریم با جعبه فیوزها کار میکنیم و اگه دربها رو باز و بسته کنیم مدام باید مولتیمتر رو جدا کنیم، در غیر این صورت ممکنه انفجار بیفته. پس همین کار رو برای درب سمت مسافر هم تکرار کنید.
با توجه به مراحلی که برای جدا کردن فیوزها گفتم، این مراحل رو اینجا هم تکرار کنید، ولی بهتره برای راحتی و نمایش بهتر مولتیمتر رو به شیشه جلو وصل کنید تا با هر فیوزی که بیرون میکشید به راحتی اعداد رو ببینید.
برای اینکه به راحتی بفهمید کدوم وسیله برق بیرویه مصرف میکنه و برق دزدی میکنه، روی درب جعبه فیوزها، تمام اطلاعات مربوط به مدارها و ابزارهای جانبی مختلف مثل رادیو و چراغها نوشته شده. به این ترتیب راحت میتونید برق دزدی رو تشخیص بدید.
همچنین میتونید از کتابچه راهنمای خودرو که نمودار سیمکشی هر مدار هم رسم شده است کمک بگیرید و با استفاده از اون بفهمید کدوم قسمت مشکل داره.
روش سوم: تست و آزمایش تخلیه باتری از نظر افت ولتاژ
این روش سوم که به اصطلاح آزمایش افت ولتاژ نام داره، خیلی محبوب و کارآمده. خلاصهاش اینه که ما با استفاده از مولتیمتر، افت ولتاژی که در مدار ایجاد میشه رو اندازه میگیریم که به دلیل افزایش مقاومت از گرمای جریان الکتریکی ایجاد میشه.
این روش برای همهی خودروها، سری قدیمی یا جدید، کاربرد داره. معمولاً وقتی از روش آمپرمتری استفاده میکنیم، ممکنه مشکلاتی پیش بیاد، مثلاً واحدهای کنترلی که بر روی خودروهای جدید بیشتره، برای خاموش شدنشون باید ۳۰ دقیقه صبر کنیم.
ولی با آزمایش افت ولتاژ، مشکلی پیش نمیاد که واحدها به طور اتفاقی روشن بشن یا اگه باتری ضعیف هست و ما از اون قطع کردیم، واحد دیگه ریست (تنظیم مجدد) نمیشه.
برای این آزمایش، باید پرابهای مولتیمتر روی نقطههای کوچک پشت هر فیوز رو بگیریم. فقط کافیه پرابها رو به شکل نوک تیز داشته باشیم، وگرنه اشتباه خواهیم خوند.
تنها کاری که میکنیم اینه که مولتیمتر رو روی مقیاس میلیولت تنظیم میکنیم و روشن میکنیم. بعد دو نقطه تست پشت هر فیوز رو با پرابها اندازه میگیریم (فیوزها رو بیرون نمیکشیم) و به صفحه نمایش مولتیمتر نگاه میکنیم.
این عملیات رو برای فیوزهای زیر داشبورد و زیر کاپوت هم انجام میدهیم. اگه افت ولتاژ رخ داد، میدونیم که اون قسمت مصرف بیرویه برق داشته و در حال برق دزدی میکنه. اگه هیچ مداری برق دزدی نکرده باشه، افت ولتاژ روی صفر میلیولت باقی میمونه.
حالا که میدونیم مشکل از کدوم قطعهای هست، بهتره به مکانیک مراجعه کنیم تا مشکل رو حل کنه. ممکنه نیاز باشه قطعهای عوض یا تعمیر بشه، که این کار شما نیست.
اگه تجربهای در این زمینه دارید، حتما با ما و دیگران به اشتراک بذارید.