نگاهی اجمالی به آمار تصادفات
باتوجه به گزارشات منتشر شده هر ساله شاهد اتفاقات ناگوار در سرتاسر کشور می باشیم دراین مقاله نداشتن اعتبار گواهینامه در تصادف به عنوان یکی از مواردی که ممکن است هر شخص دارنده گواهینامه رانندگی، با آن مواجه شود را بررسی می کنیم. در این خصوص لازم است احکامی که در این مورد وجود دارد را از نظر قانونی و بیمه مورد توجه قراردهیم.
نداشتن گواهینامه در تصادف
هر ساله تصادفات زیادی رخ می دهد که راننده از لحاظ قانونی صلاحیت رانندگی را نداشته و فاقد گواهینامه رانندگی است بر اساس ماده 723 قانون تعزیرات جمهوری اسلامی ایران اگر شخصی فاقد گواهی نامه رانندگی باشد و اقدام به رانندگی خودرو یا موتور یا هر وسیله ای که مستلزم تایید مراجع زی صلاح می باشد نماید با تذکر اول به حبس تعزیری به مدت دو ماه و یا جریمه نقدی تا سقف صد هزار تومان و یا بنا به صلاح دید کارشناس مربوطه هر دو مورد برای شخص خاطی لحاظ می گردد. اما با تذکر دوم بین دو تا شش ماه حبس برای شخص متخلف در نظر گرفته شده است.
تصادف منجر به فوت بدون گواهینامه
بنا بر قانون تصادف منجر به فوت بدون گواهینامه راننده متخلف به قتل عمد محکوم نخواهد شد بسیاری از مشکلات ناشی از تصادفات به علت جهل به موضوع رخ می دهد.
متاسفانه آگاهی بخشی دراین خصوص بسیار ضعیف می باشد. با توجه به تحقیقات صورت گرفته از بسیاری از پرونده های مربوط به فوت حوادث رانندگی شخص متخلف اذعان به بی اطلاعی از قوانین می کند و می گوید چون تصادف کردم گواهی نامه ندارم از ترس اتهام قتل عمد، صحنه جرم را ترک کردم و علت فرار خود از صحنه جرم را عواقب وحشتناک آن بیان می کند.
اگر شخص متخلف آگاهی داشته باشد و بداند با کمک به مصدوم می تواند جان او را حفظ کند و گرفتار پیامدهای ناشی از قانون شکنی نخواهد شد. چراکه قانون این افراد را به قتل عمد متهم نمی کند.
تصادف با گواهی نامه زیر یک سال
مشاهده می شود در بین افرادی که به تازگی گواهی نامه رانندگی خود را دریافت کردند تصادفاتی رخ می دهد که علت آن می تواند عدم تسلط کافی راننده و یا حوادث گوناگون باشد که به بررسی قوانین موجود در این امر می پردازیم.
با توجه به بند ج ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی اگر شخص بدون داشتن گواهینامه اقدام به رانندگی کند وی به مرجع قضائی معرفی میگردد وسیله نقلیه متوقف خواهد شد همچنین مجازات جرم رانندگی بدون گواهینامه بر اساس بند ۱ ماده ۳ قانون به جزای نقدی مبدل می گردد.
قانون با تصادف منجر به فوت با گواهینامه تاریخ گذشته، همانند شخص دارای صلاحیت رانندگی برخورد می کند. نداشتن اعتبار گواهینامه در تصادف ، به معنای نداشتن گواهینامه شمرده نخواهد شد و تنها با پرداخت جرایم مربوط به آن، که در قانون مشخص و صریح می باشد، گواهینامه شخص تمدید می شود.
حکم اتمام اعتبار گواهینامه
اگر بی احتیاطی شخصی منجر به تصادفی و صدمات بدنی شود، مراجع قضایی اختیار دارند که مجازات را تشدید کرده و برای مدت یک تا پنج سال حق رانندگی را از شخص محروم کند.
تصادف منجر به جرح بدون گواهینامه هم شامل قانون زیر می شود با این تفاوت که مبلغ سی هزار تومن مشمول جریمه خواهد شد. یعنی نداشتن اعتبار گواهی نامه در زمان بروز تصادفات نگران کننده نیست و قانون یکسان به این موضوع رسیدگی می نماید.
قانون ماده 2 بیمه شخص ثالث می گوید: تمام افراد حقيقی يا حقوقی دارای وسايل نقليه، وظیفه دارند وسايل نقليه خود را در مقابل خسارت مالی و جانی كه در اثر حوادث گوناگون رخ می دهد بر اساس حداقل ماده 8 همین قانون، وسايل نقليه خود را در یک شركت بيمه ای معتبر كه مجوز فعاليت خود را از شرکت بيمه مركزی دریافت کردند، بيمه كنند.
تبصره یک ـ از نظر اين قانون دارنده اعم از مالك و يا متصرف وسيله نقليه است و هر كدام كه این ماده بيمه را تحصيل كند تكليف از ديگری ساقط خواهد شد.
تبصره دو ـ خسارت وارد شده توسط بيمه نامه وسيله نقليه مسبب حادثه، پرداخت خواهد شد یعنی تمام مسؤوليت های دارنده وسيله نقليه كه حادثه منسوب به فعل يا ترك فعل او است در تحصيل بيمه نامه موضوع اين قانون مانع از مسئوليت های شخصی نمی باشد.
زیان دیده تصادف بدون گواهینامه
در صورت تصادف و ايجاد خسارت مالی يا بدنی در صورتیكه وسيله نقليه مسبب حادثه، دارای بيمه نامه باشد، جبران خسارت های وارده بر اساس قانون بر عهده بیمه گر می باشد.
حتی نداشتن اعتبار گواهی نامه در تصادف هیچ ممانعتی بر این موضوع ندارد و بنا به نیاز طرح دعوی، در خصوص مطالبه خسارت زيان ديده يا نماینده شخص، بیمه گر موظف به رعایت قانون می باشد.
اگر اتوموبیل، فاقد بيمه نامه موضوع اين قانون بوده و با اذن صاحب در اختيار شخص مسبب حادثه قرار گرفته باشد، در صورتی كه صاحب اتوموبیل شخص حقوقی باشد، به جزای نقدی بيست درصد (۲۰%) و در صورتی كه صاحب اتوموبیل شخص حقيقی باشد به جزای نقدی ده درصد (۱۰%) مجموع خسارات بدنی واردشده جریمه می گردد.
مطابق با ماده ۱۵ قانون بیمه شخص ثالث در صورت بروز حادثه، به شرح زیر خسارات جبران خواهد شد و بيمه گر مكلف است بدون هيچ شرط و تضمين، خسارت را پرداخت نماید.
الف ـ اثبات عمدی بودن حادثه توسط مسبب نزد مراجع قضائی
ب ـ اثبات رانندگی در حالت مستی يا استعمال مواد مخدر يا روانگردان که باعث وقوع حادثه گردیده بنا به تأييد نيروی انتظامی يا پزشكی قانونی يا دادگاه.
پ ـ در صورت رانندگی با نداشتن اعتبار گواهینامه در تصادف و یا نداشتن گواهينامه رانندگی در تصادف و يا متناسب نبودن گواهينامه با نوع وسيله نقليه.
ت ـ در صورت سرقتی بودن اتوموبیل توسط شخص مسبب حادثه و یا آگاه از سرقتی بودن آن.
سایر مسئولیت های کیفری راننده متخلف به قوت خود می ماند.
منبع : وب سایت آموزشگاه رانندگی سبقت – سوالات آیین نامه https://questions-regulations.com