حرکت دور میدان
بر اساس قوانین راهنمایی و رانندگی و همان‌طور که در تبلو مربوطه مشخص است حرکت دور میدان باید از سمت چپ صورت پذیرد و حق تقدم رانندگی در این زمان با وسیله‌ای است که در حال حرکت دور میدان بوده و به اصطلاح در حال دور زدن است یا اینکه وسیله نقلیه به حریم میدان نزدیک‌تر باشد. همچنین برای دور زدن و حرکت دور میدان باید از راهنمای سمت چپ استفاده شود.
نکته:
البته سکوهایی که محل ایستادن پلیس بوده یا دوربین‌های مدار بسته کنترل کننده ترافیک در آنجا نصب شده است نیز نوعی میدان تلقی می‌شود. در این نوع میدان‌ها وسیله نقلیه می‌تواند از سمت راست نیز حرکت کند.
تقاطع
تقاطع یا چهارراه محل تلاقی و گذر دو راه و خیابان از یکدیگر است که به انواع مختلفی نظیر تقاطع هم سطح، تقاطع غیر هم سطح، تقاطع اصلی و تقاطع فرعی دارد که ممکن است دارای علائم کنترل رانندگی مثل چراغ راهنما یا تابلو راهنمایی رانندگی بوده یا هیچ علائم کنترلی نداشته باشد.
در قوانین راهنمایی و رانندگی حریم تقاطع‌ها 15 متر در نظر گرفته شده و از 15 متر مانده به تقاطع تا 15 متر بعد از آن نیز این حریم باید حفظ شود و هیچ ماشینی اجازه توقف در مسیر این حریم را ندارد و اگر توقف صورت بگیرد بر اساس قوانین تخلف حساب می‌شود.
در رابطه با قوانین تقاطع‌های اصلی و فرعی نیز در تقاطع‌های فرعی به اصلی وسیله نقلیه باید به صورتی عبور کند که از حریم 15 متری گذشته و در آن ایست نداشته باشد.
به این ترتیب اگر تصادفی در حریم 15 متری تقاطع‌ها اتفاق بیافتد مقصر اتومبیلی است که از تقاطع فرعی آمده و محدوده 15 متری را رد نکرده است در غیر این صورت اگر اتومبیل تقاطع فرعی محدوده 15 متری را رد کرده باشد وسیله نقلیه‌ای که از تقاطع اصلی عبور کرده مقصر است.
چهارراه‌های هم عرض
در تقاطع‌هایی که عرض و سطح دو خیابان محل تلاقی یکسان باشد چهارراه‌های هم عرض تشکیل شده است. یکی از مشخصه‌های اصلی چهارراه‌های هم عرض خط کشی‌ها هستند یعنی خط کشی‌های نرسیده به مرکز تقاطع برای هر چهار مسیر باید یکسان بوده و ممتد کامل یا مقطع کامل باشد.
چهارراه‌های غیر هم عرض
در تقاطع‌هایی که سطح دو خیابان محل تلاقی یکسان بوده اما عرض آن‌ها با یکدیگر تفاوت داشته باشد چهارراه‌های غیر هم عرض تشکیل شده است.
در چهارراه‌های غیر هم عرض خط کشی‌های دو خیابان با یکدیگر متفاوت بوده و خیابان عرض کم خط کشی ممتد دارد اما خط کشی خیابان عرض زیاد مقطع است.
قوانین حق تقدم:
- در چهارراه‌های هم عرض که فاقد تابلوی ایست یا تابلوی حق تقدم هستند.
- اگر سه ماشین در یک چهارراه هم عرض فاقد تابلو وجود داشته باشد حق تقدم با وسیله‌ای است که در سمت راست آن هیچ وسیله نقلیه‌ای وجود ندارد و پس از حرکت این ماشین به ترتیب ماشین بعدی که سمت راست آن خالی شده است حرکت می‌کند. (قرمز-سبز-نارنجی)
- در چهارراه هم عرض فاقد تابلویی که چهار ماشین در آن وجود داشته باشند حق تقدم با وسیله‌ای است که قصد گردش به راست دارد و پس از آن ماشینی که سمت راست آن خالی شده با همان ترتیب قسمت قبل می‌تواند حرکت کند.
- در چهارراه‌های هم عرض که تابلوی ایست دارند.
در چهارراه‌های هم عرضی که چند وسیله نقلیه در آن وجود داشته باشد حق تقدم با ماشینی است که تابلو ایست در مسیر حرکتش وجود نداشته باشد. همچنین ماشینی که مسیر عبور خود دارای تابلو ایست باشد آخرین وسیله‌ای است که می‌تواند از تقاطع عبور کند.
- در چهارراه‌هایی که عرض خیابان‌ها یکی نیست (چهارراه‌های غیر هم عرض)
- اگر سه ماشین در چهارراه غیر هم عرض وجود داشته باشد حق تقدم با وسایل نقلیه‌ای است که در مسیر عریض‌تر حرکت می‌کنند و در این زمان از بین دو وسیله نقلیه‌ای که در مسیر عریض‌تر و اصلی وجود دارند حق تقدم با ماشینی است که سمت راست آن خالی است. و بعد از آن ماشینی که در مسیر عریض‌تر حرکت می‌کند حق عبور دارد و در پایان ماشینی که در مسیر فرعی و کم عرض قرار دارد عبور می‌کند.
- در صورتی که چهار ماشین در چهارراه غیر هم عرض وجود داشته باشد ابتدا آن وسایل نقلیه‌ای عبور می‌کنند که در مسیر اصلی و عریض‌تر قرار دارند و در این میان حق تقدم با ماشینی است که قصد گردش به راست دارد و پس از آن بین ماشین‌هایی که در مسیر فرعی و کم عرض وجود دارند حق تقدم با آن ماشینی است که سمت راست آن خالی باشد.
- در سه‌راهی‌ها
در سه‌راهی‌ها حق تقدم با آن وسایل نقلیه‌ای است که در مسیر مستقیم حرکت می‌کنند. و از بین ماشین‌هایی که در مسیر مستقیم وجود دارند حق تقدم با آن وسیله‌ای است که قصد حرکت در مسیر مستقیم دارد و سپس ماشینی که گردش به راست یا چپ داشته حرکت می‌کند. در آخر ماشینی که در مسیر فرعی وجود دارد حق عبور دارد.
- در چهارراه‌هایی که زاویه دید بسته است.
در این چهارراه‌ها معمولا تابلو ایست قرار دارد و جایی است که آیینه‌های بغل ماشین در موازات گوشه دیوار ایست کرده باشد و آن ماشین به آن مسیر دید مناسبی ندارد.
در این شرایط ماشین‌هایی که در مسیر تابلو ایست دارند باید به صورت کامل توقف کنند و پس از آن وسیله‌ای سمت راست آن خالی است حرکت می‌کند و به ترتیب ماشین بعدی که سمت راست آن خالی می‌شود حق عبور دارد.
البته در تقاطع‌هایی که ماشین در حال ماموریت مثل آتش‌نشانی، آمبولانس و… وجود داشته باشد تحت هر شرایطی حق تقدم با این وسایل نقلیه است و سپس قوانین رعایت حق تقدم مرتبط با آن مسیر اجرا می‌شود.
برای مثال اگر 4 ماشین وجود داشته باشد پس از حرکت ماشین در حال ماموریت حق تقدم با وسیله‌ای است که قصد گردش به راست دارد و در صورت وجود 3 ماشین پس از عبور ماشین در حال ماموریت ماشینی حق عبور دارد که سمت راست آن خالی است.
نکته:
در صورتی که چراغ راهنمایی و رانندگی قرمز باشد گردش به راست ممنوع است. اما در مکان‌هایی نظیر میدان‌هایی که فاقد چراغ راهنمایی هستند حق تقدم با وسیله‌ای است که به حریم میدان نزدیک‌تر باشد که در این شرایط راهنمای سمت چپ لازم بوده و حرکت ماشین‌ها از سمت چپ انجام می‌شود.
روش صحیح دور زدن در میدان
دور میدان با چه دنده ای حرکت کنیم
چگونه دور میدان رانندگی کنیم و نحوه چرخیدن دور میدان
قانون دور زدن در میدان
منبع : وب سایت آموزشگاه رانندگی سبقت – سوالات آیین نامه https://questions-regulations.com
