رانندگی کار پیچیده‌ای است و در شهر های بزرگ و شلوغ پیچیده تر هم می‌شود. یک راننده حین حرکت باید حواسش به اطراف باشد و با بیشترین تمرکز و دقت رانندگی کند تا آمار تصادفات بالا نرود.
یکی از مکان های شهری که احتمال تصادف توی اون زیاد هست میادین شهری هستن. اگر راننده باشید می‌دونید که توی میادین به واسطه حرکت خودروها به جهات مختلف و شلوغی نسبی احتمال تصادف بیشتره و باید حواس راننده حسابی جمع باشه!
حالا اگر توی میدان تصادف بشه شرایط چیه؟ مقصر تصادف رو چطوری تشخیص می‌دن؟ این سوالاتیه که با توجه به آموزش حق تقدم در میدان در این مقاله به طور کامل به اون پاسخ می‌دیم. پس با ما همراه باشید!
1. میدان به کجا گفته می‌شود؟
خوب از صفر شروع کنیم. بهتره اول ببینیم در قوانین به چه مکانی میدان می‌گویند تا سپس سیستم حرکت با خودرو را در آن بررسی کنیم. در تعاریف مربوط به شهرسازی میدان به فضاهای وسیع و بازی گفته می‌شود که محدوده‌ای معین را به خود اختصاص می‌دهند و در کنار راه یا تقاطعی احداث شده‌اند.
میدانها کارکردهای مختلفی مانند اجتماعی، ارتباطی یا ترکیبی از آنها را دارند هدف از طراحی و احداث میدان، جمع کردن خانه‌ها و سایر عناصر شهری در یک محله است. میادین در ایران اکثرا به شکل دایره یا بیضی هستند و در اطراف آنها خروجی و ورودهای متفاوتی وجود دارد.
2. اهمیت دانستن حق تقدم در میدان
در قوانین راهنمایی و رانندگی برای اینکه رانندگان بدانند به چه ترتیب و سیستمی باید حرکت کنند، قوانینی وضع شده که بیان می‌کند در موقعیت‌های مختلف مثل تردد در میادین حرکت خودروها باید به چه شکل و با چه اولویت‌بندی‌ای باشد.
اگر شما توی میدان تصادف کنید پلیس راهنمایی رانندگی برای این که مشخص کند حین تصادف در میدان مقصر کیست؟ از همین مجموعه قوانین استفاده می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم برای جلوگیری از تصادفات و مخصوصا تصادفاتی که خودتون مقصرش باشید حتما قوانین حق تقدم را یاد بگیرید. طبق آمار به دست آمده حدود 7 درصد از تصادفات در تقاطع و میدانها رخ می‌دهد و دلیل اصلی بسیاری از آنها ناآگاهی رانندگان از قوانین حق تقدم در میدان و… است.
3. قوانین حق تقدم ورود به میدان
در آموزشات رانندگی شهری برای گرفتن گواهینامه، به شما یاد می‌دهند که وقتی به میدان رسیدید، اول سرعت خودتون رو کم کنید و یا حتی توقف کنید تا خودروهای حاضر در میدان عبور کنند چرا؟ به این دلیل که در میادین حق تقدم با وسیله نقلیه‌ای است که قبل از ورود شما در میدان در حال دور زدن بوده.
4. قوانین حق تقدم خروج از میدان
حالا اگر شما خودتون توی میدان در حال دور زدن بودید چی؟ برای خارج شدن از میدان باید به سمت راست رانندگی کنید و این کار را تا حد امکان انجام دهید. خروج از میدان باید همراه با راهنما باشد تا سایر رانندگان حاضر در میدان نیز متوجه تصمیم شما بشوند.
دقت داشته باشید که حق تقدم در میدان با راننده‌ای است که در حال دور زدن در میدان می‌باشد و اگر شما قصد خروج دارید باید به اون‌ها اجازه حرکت بدید.
5. قوانین حق تقدم حرکت در میدان
شاید براتون سوال پیش بیاد که شاید نه قصد ورود به میدان را داشته‌اید نه قصد خروج اما حین حرکت دور میدان تصادفی ایجاد شده ، حق تقدم در میدان با کیست؟ و مقصر چطوری مشخص میشه؟ خوبه که بدونید در این شرایط حق تقدم با خودروی سمت چپی که به مرکز میدان نزدیک‌تر است خواهد بود.
با توجه به این که قوانینی در رابطه با حفظ فاصله با خودروی جلویی نیز وجود دارد، اگر حین حرکت در میدان خودرویی از پشت با شما برخورد کند، به واسطه عدم حفظ فاصله مجاز، ایشان مقصر تصادف شناخته خواهند شد.
6. نکات مهم در بررسی حق تقدم میادین
برای تشخیص دقیق موقعیت‌های خودروها در میدان و تشخیص دقیق مقصر در تصادفات بهتر است به چند نکته تکمیلی زیر توجه داشته باشید:
1- گفتیم خودرویی که در اطراف میدان در حال حرکت است، حق تقدم دارد. حالا چه خودرویی به عنوان خودروی داخل میدان به حساب می‌آید؟ هر ماشینی که وارد میدان شده باشد و حداقل یک خروجی را رد کرده باشد. البته خودرویی که زودتر از شما وارد شده و هنوز خروجی‌ای رد نکرده هم مقدم‌تر است.
2- دقت داشته باشید که در کتاب‌های قوانین آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی قدیمی گفته شده که حق تقدم در میدان با راننده‌ای است که در حال ورود به میدان می‌باشد اما این قانون تغییر کرده و در کتاب‌ها و آموزش‌های جدید و البته قوانین به روز شده، حق تقدم با راننده حاضر در میدان است.
3- سرعت ایمن و مجاز در حرکت اطراف میادین اهمیت دارد. این سرعت با توجه به شرایط و موقعیت متغیر است اما معمولا حداکثر 30 کیلومتر در ساعت تعیین می‌شود. این جمله چند منطور را می‌رساند. اول این که زمان نزدیک شدن به میدان لازم است دنده خودرو را کم کنید و با دنده 2 وارد میدان شوید. مورد بعدی این که در صورت داشتن سرعت غیرمجاز در سوانح رانندگی ممکن است به عنوان راننده مقصر شناخته شوید.
7. قانون مربوط به حرکت در میادین
در تصادفات چیزی که موقعیت و شرایط را تعیین می‌کند قوانینی هستند که به تایید رسیده و باید به آنها استناد شود. در مورد حق تقدم در میدان باید به ماده 137 آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی استناد کرد. این ماده در رابطه با حق تقدم عبور وسایل نقلیه در تقاطع‌ها و میادینی که علامت و چراغ راهنمایی و رانندگی در آنها وجود ندارد صحبت می‌کند و بند پ آن مربوط به حرکت در میدان است:
بند پ – حین ورود به میادین حق تقدم عبور با وسیله‌های نقلیه‌ای است که در حال حرکت در درون میدان هستند.
8. توقف در میدان
طبق کتاب آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی توقف خودرو در برخی از معابر و راه‌های شهری ممنوع می‌باشد که میادین نیز جزو آنها است. توقف خودروها تا فاصله 15 متری در میدانها خلاف قوانین محسوب می‌شود. ولی تا به حال میدانی دیده‌اید که در اطرافش خودرویی توقف نکرده باشد؟
معمولا در شهرها اطراف میدانها خودروهای زیادی ایستاده‌اند. حضور این خودروهای ثابت در بسیاری از اوقات مانعی برای رفتن خودرو به منتهی الیه راست در میدان و ایجاد تصادفات است.
9. مقصر تصادفات در میادین
خوب تا اینجای مقاله با حق تقدم‌های موجود حین رانندگی در میادین آشنا شدیم. پلیس راهنمایی و رانندگی طبق این قوانین و شرایط موجود حین تصادف مقصر تصادف را تعیین و جریمه‌ها و پیگیری لازم را مشخص می‌کند. در ادامه برای جا افتادن بهتر مطلب بیاید با هم چند موقعیت رو بررسی کنیم.
موقعیت اول
شما تصمیم دارید از میدان خارج شوید. نزدیک به خروجی مد نظر، چراغ راهنمای سمت راست خود را روشن می‌کنید و به آرامی به سمت خروجی می‌پیچید. همین بین یک خودرو که در میدان در حال حرکت بوده، بدون توجه به راهنمای شما به مسیرش ادامه می‌دهد و خودروی شما با ایشان برخورد می‌کند . مقصر این تصادف هنگام خروج از میدان شما هستید یا راننده دیگر؟
با توجه به این که حق تقدم در میدان با خودرویی است که دور میدان دور می‌زند، شما باید حین تغییر لاین و رفتن به سمت خروجی اجازه عبور به راننده دیگر را می‌دادید و در این تصادف مقصر شما هستید.
موقعیت دوم
شما دور میدان در حالت حرکت هستید، در همین حین راننده‌ای دیگر که ایشان هم دور میدان حرکت می‌کند، از سمت راست بیش از اندازه پیچیده و خودروی ایشان با شما برخورد می‌کند . در این شرایط مقصر تصادف چه کسی تشخیص داده می‌شود؟
طبق قوانین حق تقدم در میدان، خودرویی که سمت چپ یعنی نزدیک‌تر به مرکز میدان در حال حرکت است اولویت حرکت دارد. حال که خودرویی از سمت راست به شما برخورد کرده است، شما تقصیری نداشتید و این تصادف و جرایم آن به گردن خودروی دیگر خواهد بود.
موقعیت سوم
با دیدن تابلوی راهنمایی و رانندگی متوجه می‌شوید که به میدانی نزدیک می‌شوید اما به خاطر خلوتی خیابانها خیلی از سرعت خودرو کم نمی‌کنید.
به میدان می‌رسید و با وجود این که اطراف میدان خلوت است با خیال راحت و با همان سرعت وارد میدان می‌شوید. متاسفانه در همین حین راننده‌ای دیگر با خیال خلوتی دور میدان در حال حرکت بوده و حین ورود شما به میدان با شما تصادف می‌کند . در این شرایط و طبق قوانین مقصر این برخورد کدام راننده خواهد بود؟
طبق قوانین راهنمایی و رانندگی خودروها موظف هستند قبل از ورود به میادین سرعت خود را کم و حتی در صورت نیاز توقف داشته باشند چرا که اولویت حرکت با خودروهایی است که از قبل وارد میدان شده و در حال دور زدن اطراف آن هستند. حتی اگر سمت چپ راننده حاضر در میدان خالی باشد، به واسطه حضور شما بعد از ایشان در صورت تصادف، مقصر شناخته خواهید شد.
جمع‌بندی
قوانین راهنمایی و رانندگی در زمان تصادفات به کمک پلیس آمده و در تشخیص مقصر به ایشان کمک می‌کنند. شما به عنوان راننده باید با این قوانین آشنا باشید تا در سطح شهر و حین رانندگی قوانین حق تقدم و سایر نکات را به طور کامل و رقیق رعایت کنید.
در صورت عدم رعایت این حقوق مثل حق تقدم در میدان و ایجاد تصادفات مقصر شناخته شده و با توجه به موقعیت به پرداخت جریمه، خسارت و سایر مجازات مربوطه محکوم خواهید شد.
