آزمون آیین نامه رانندگی(قبولی ۱۰۰٪) و نمونه سوالات آیین نامه
علائم خستگی در رانندگی
یکی از اصلی‌ترین دلایل تصادفات جاده‌ای، خستگی و خواب آلودگی رانندگان هنگام رانندگی است. در این حالت رانندگان تمرکز حود را از دست داده و سرعت عمل کافی برای نشان دادن عکس‌العمل مناسب هنگام بروز حوادث احتمالی را نخواهند داشت. این حالت علائم رایجی دارد که آشنا بودن با آن‌ها می‌تواند واکنش سریع‌تر و حفظ ایمنی را به دنبال داشته باشد. در ادامه علائم خستگی در رانندگی و نحوه برخورد با آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
خستگی و خواب آلودگی در هنگام رانندگی
خستگی رانندگان در هنگام رانندگی موجب کاهش سطح هوشیاری و خواب آلودگی آن‌ها می‌شود و این حالت سرعت واکنش در برابر حوادث احتمالی را کاهش می‌دهد. به همین علت معمولا تصادفاتی که به دلیل خستگی اتفاق می‌افتند از دیگر تصادفات شدیدتر هستند و آسیب‌های شدیدتری برای راننده و دیگر سرنشینان ایجاد می‌کنند.
نکته قابل توجه این است که مدت زمانی که یه راننده هوشیاری خود را از دست می‌دهد ممکن است از 5 ثانیه هم کمتر باشد. اما همین 5 ثانیه در سرعت‌های بیشتر از 60 کیلومتر بر ساعت می‌تواند منجر به خروج از جاده، برخورد با دیگر ماشین‌ها و دیگر اتفاقات جبران ناپذیر شود.
اگر در جاده با علائم خستگی در رانندگی یا خواب‌آلودگی مواجه شدید یا هرکدام از علائمی که در ادامه گفته می‌شود را مشاهده کردید، بهتر است جهت حفظ جان خود، دیگر سرنشینان و رانندگان برای مدتی رانندگی را متوقف کنید و پس از رفع آن‌ها به مسیر خود ادامه دهید.
علائم خستگی در رانندگی
همانطور که اشاره شد خستگی در رانندگی بسیار خطرناک است و توانایی راننده در کنترل ماشین را به طور جدی کاهش می‌دهد. تعدادی از علائم خستگی در رانندگی عبارتند از؛
- چشم های گرم و خواب آلود: احساس نیاز به خواب و بستن چشم‌ها حتی برای چند ثانیه.
- کاهش تمرکز: سخت شدن تمرکز روی اتفاقات جاده و اطلاعات رانندگی مانند تابلوهای رانندگی و آژیرها.
- واکنش کند: عکس‌العمل دیرهنگام در پاسخ به تغییرات جاده، حرکت سایر خودروها و علائم خطر.
- احساس سرگیجه: سر درد، سنگینی سر، دوبینی و…
- حرکات نوسانی: تغییر لاین مکرر و سریع و حرکات مارپیچ در جاده بدون هدف
- نگاه به دورتر: راننده خسته ممکن است بیش از حد به نواحی دورتر از جاده خیره شود و از محیط اطراف بی اطلاع باشد.
- حس کمبود زمان: حس کوتاه شدن زمان و یا حس طولانی‌تر شدن مسیر.
- کاهش حافظه: فراموش کردن قسمت‌هایی از مسیر یا اینکه چگونه به آنجا رسیده‌اید.
- کشیدن خمیازه‌های مکرر یا بسته شدن غیر ارادی پلک‌ها
- تغییرات بی‌دلیل سرعت: کاهش یا افزایش سرعت بدون توجه به شرایط جاده
- حرکات نوسانی سر و گردن: عدم کنترل روی اعضای بدن و شرایط آن‌ها
- رویاپردازی: پرش ذهنی و درگیری ذهن با خاطرات و فکرهای دیگر
- عدم رعایت فاصله قانونی با خودرو: نزدیک شدن بیش از حد به خودروهای دیگر
عوامل ایجاد خستگی و خواب آلودگی در هنگام رانندگی
کارشناسان راهنمایی و رانندگی تحقیقات بسیاری روی عوامل ایجاد و تشدید خستگی و خواب آلودگی رانندگان انجام داده‌اند. از جمله مهمترین این عوامل عبارتند از؛
- شرایط نامناسب جاده‌ها: از جمله آسفالت نامناسب و نور کم باعث ایجاد خستگی برای رانندگان می‌شود.
- تشنگی و گرسنگی: تغذیه نامناسب و کم نوشیدن آب خستگی و خواب‌آلودگی را تشدید می‌کند.
- رانندگی به تنهایی و بدون همراه: در مسیرهای طولانی، طبق آمار 82 درصد تصادفات مربوط این حالت است.
- نوع خودرو و امکانات آن: برای مثال تهویه نامناسب خودرو موجب خواب‌آلودگی می‌شود یا ماشین‌های آفرود به دلیل تکان‌های زیاد باعث خستگی راننده و دیگر سرنشینان می‌شود.
- مصرف داروهای خاص: انواع خواب‌آور، قرص‌های روان‌گردان، آرام‌بخش‌ها و…
- سرعت بالا: موجب تمرکز بالای راننده بر جاده می‌شود و انرژی زیادی از او می‌گیرد.
اقدامات پیشگیرانه از بروز خستگی در هنگام رانندگی
همیشه مهمترین اقدام پیشگیری از بروز حوادث است. در ادامه روش‌هایی برای جلوگیری از خستگی در هنگام رانندگی در مسیرهای طولانی را مرور می‌کنیم؛
- استراحت کافی قبل از شروع سفر
- مصرف وعده غذایی کامل جهت تامین انرژی مورد نیاز و عدم مصرف غذاهای پرچرب و دیرهضم
- حضور همراه یا همراهانی هوشیار و رانندگی نوبتی
- به همراه داشتن نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه و چای سبز
- ایجاد شرایطی مناسب برای تهویه خودرو و اکسیژن رسانی به مغز
- توجه به ساعت بیولوژیکی بدن و برنامه‌ریزی مطابق آن
راهکارهایی برای رفع خستگی ناشی از رانندگی
برای رفع خستگی در رانندگی، شما می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- 1. استراحت منظم: اگر در طول مسیر احساس خستگی کردید، در ایستگاه‌های استراحت توقف کنید و حداقل 10 دقیقه پیاده روی کنید و عضلاتتان را کش بدهید.
- 2. تغذیه صحیح: در طول مسیر، از مواد غذایی انرژی‌زا و مغزی استفاده کنید. مواد غذایی غنی از پروتئین، فسفر، ویتامین B و کافئین می‌توانند در افزایش انرژی و کاهش خستگی کمک کنند.
- 3. آب خوردن: آب خوردن به طور منظم می‌تواند از خستگی جلوگیری کند. تشنگی از علائم خستگی است و آب خوردن می‌تواند به بهبود آن کمک کند.
- تنفس عمیق: تمرین تنفس عمیق می‌تواند به آرامش اعصاب و افزایش تمرکز کمک کند.
- 5. آهنگ پخش کردن: آهنگ‌های دلپذیر و انرژی‌زا می‌توانند شما را بیدار نگهدارند و از خستگی جلوگیری کنند.
- 6. معاشرت با همراهان: اگر همراه دارید، با او صحبت کنید تا خود را بیدار نگهدارید. در صورت امکان نیز نوبتی رانندگی کنید و در فواصل زمانی به استراحت بپردازید.
به طور کلی، اگر خستگی شدیدی در حین رانندگی احساس کردید، بهترین راهکار توقف فوری در اولین مکان ایمن جاده و استراحت است.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی علائم خستگی در رانندگی، عوامل ایجاد و راه‌های رفع آن پرداختیم. احساس خستگی یا خواب آلودگی ممکن است فقط برای لحظاتی راننده را درگیر کند اما خسارات جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهد داشت. با توجه به اهمیت این موضوع برای حفظ سلامت خود، دیگر سرنشینان و دیگر کاربران جاده بهتر است این علائم را جدی گرفته و مطابق با راهکارهایی که برای رفع خستگی گفته شد عمل کنید.
